Popüler Yayınlar

4 Mayıs 2019 Cumartesi

3 günde Saraybosna-Mostar-Blagaj (Saraybosna 2 gün)

Saraybosna 
1992-1995 yılları arasında savasın yaşandığı Osmanlı yadigarı eserlerle dolu Balkanların en güzel ülkelerinden biri Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'dayız.

Saraybosna şehri ilk olarak 1463 yılında Osmanlı toprağına katılmış fakat kısa sürede kaybedilmiş. Daha sonra şehir tekrar ele geçirilmiş ve 1492 yılından itibaren 1878 Berlin Anlaşmasına kadar Osmanlı egemenliğinde  kalmıştır. Bu dönemlerde yapılan eserlerin yanı sıra Avusturya-Macaristan ve Yugoslavya dönemine ilişkin yapılar da görülmeye değer.

Biz Nisan ayının son haftasına planladığımız seyahatte öncelikli olarak İstanbul-Saraybosna , Belgrad-İstanbul biletlerimizi uzun bir süre önce aldık. (2 kişi bilet maliyeti : 547 tl Pegasus) 



İstanbul'dan Saraybosna ya uçak yolculuğumuz yaklaşık 1,5 saat sürdü. Havaalanından pasaport kontrolünden kolaylıkla geçtikten sonra şehir merkezine ulaşmak için Bosna-Hersek'in yerel para birimi olan KM (Konvertibl Mark) almak için havaalanın içinde bulunan döviz bürosuna uğruyoruz. Daha önceden blok yazılarında okuduğum üzere havaalanında KM kurunun merkeze göre daha kötü olduğu ve buradan sadece yol parası kadar KM alınması kalan ihtiyacın merkezdeki döviz bürolarından karşılanması yönündeydi. Bizde öyle yaptık ve çok az euro bozdurup KM aldık. Fakat daha sonra merkezden 3 farklı yerden euro bozdurup ve bu 4 işlemde de 1 Eur - 1,955830 KM idi. Ayrıca her işlemde döviz büroları 2 km masraf alıyor. Yanı havalanın da inince tatil boyunca ihtiyacınız olacak kadar KM satın almak daha sonraki işlemlerinizde komisyon ödemekten kurtulmanıza yarayacaktır.  Şehir merkezinde ise Gazi Hüsrev Bey Bezistan'ın dışında yer alan Galatasaray atkısı bulunan döviz bürosu 1 KM komisyon alıyor. 

Saraybosna Havaalanında Şehir Merkezine Ulaşım 

Saraybosna Uluslararası Havaalanı şehir merkezine yaklaşık 12 km uzaklıkta. Havaalanından kalkan otobüs yada taksi ile merkeze ulaşmak mümkün. Biz ise  havaalanından çıkıp sağ tarafa doğru 1,5 km yürüyüp Dobrinja durağından 103 numaralı Troleybüs'e bindik. Bileti şoförden 1,80 km karşılığında alabiliyorsunuz. 103 numaralı Troleybüs'ün son durağı merkezdeki Latin Köprüsünün hemen yanında. Latin köprüsünden karşıya geçip merkeze ulaşabiliyorsunuz. Otelinizi de bu bölgede tutarsanız diğer günlerde kolaylıkla gezilebilecek yerlere yakın olmuş olacaksınız. (Offline harita uygulaması olan MAPS.ME ye Bosna-Hersek in haritasını indirmenizi ve buraya gezilecek yerleri işaretlemeniz işinizi oldukça kolaylaştıracaktır. Dobrinja durağını işaretleyerek başlayabilirsiniz.)

103 numaralı Troleybüs 


Saraybosna'da Konaklama



Biz Troleybüs ten iner inmez otele yerleşmeden günlerdir hayalini kurduğumuz börekçi Buregdzinica Sac'a gider böreklerimizi yiyip Saraybosna'ya merhaba dedik.  Bosna lezzetlerini ayrıntılı olarak başka bir yazımda paylaşacağım. Hotel Ovo Malo Duse gerek şık tasarımı, gerek temiz oluşu, konumu ve muhteşem kahvaltısı ile hiç düşünmeden tercih edebilirsiniz. (3 gün oda-kahvaltı 2 kişi 818 tl)


Saraybosna'da Gezilecek Yerler

6 günlük Bosna-Hersek ve Belgrad gezimizin 3 gününü Bosna-Hersek e ayırmıştık. İlk 2 gününü Saraybosna'ya ayırıp kalan 1 günde araba kiralayıp Mostar ve Blagaj Tekkesine ayırdık. 

Öncelikle Başçarşı yakın yürüyerek gezilecek yerlerden başlayalım; 

* Başçarşı: 15. yy da İsa Bey in isteği doğrultusunda inşa edilen çarşı şehrin buluşma noktası ve en hareketli bölgesi. Gezilecek çoğu yerin yanı sıra, alışveriş ve yeme-içme içinde çoğu vaktinizi burada geçireceksinizdir. 


* Sebil : Başçarsı'nın hemen girişinde yer alan Sebil şehrin sembolü konumundadır. Tasarımında İstanbul'daki çeşmelerden esinlenilen yapının üst kısmında yer alan ahşap oymaları ise kendisine hayran bırakıyor. Vali Hacı Mehmet Paşa tarafından 1753 yılında inşa edilmiştir. Belgrad seyahatimiz de Skadarlija bölgesinde Sebil in benzerine rastlıyoruz. 




* Gazi Hüsrev Bey Cami (Begova dzamija) : 1531 yılında tasarımı ve inşası Mimar Sinan tarafından yapılan cami adını Bosna sancak beyi Gazi Hüsrev beyden almıştır. Caminin içi sanırım para ile ziyaret edilebiliyor. İbadet biz gittiğimiz zamanalar da bahçede yapılıyordu.  Bosna savaşı sırasında sırpların baş hedefi haline gelmiş ve ağır hasar almıştır. 1996 yılında Suudi Arabistan ın maddi desteği ile aslına uygun bir şekilde restore edilmiştir. Gazi Hüsrev bey 1531-1534 yılları arasında Suriye'nin Halep şehrine de aynısını yaptırmıştır. 
Gazi Hüsrev Bey'in babası Boşnak ve annesi Türk'tür. Annesi tarafından Sultan II. Bayezid'in torunudur. 1521 yılında Bosna Sancak beyi olmuş ve Kanuni Sultan Süleyman ile birlikte Belgrad seferine katılmıştır. 
Caminin dışında bulunan çeşme turistlerin mutlaka uğradığı bir alan. İnanışa göre soldaki çeşmeden su içerseniz Bosna'ya tekrar geleceksiniz, sağdakinden içerseniz evleneceksiniz. Güzel Saraybosna'ya tekrar gelebilmek için soldaki çeşmeden her gün suyumuzu içtik. 


* Gazi Hüsrev Bey Medresesi :  Osmanlı padişahlarından Sultan 2. Bayezid'in torunu olan Gazi Hüsrev Bey, Bosna Sancak Beyliği yaptığı dönemde başta Saraybosna olmak üzere bölgede çok sayıda cami, hamam, aşevi ve eğitim kurumu gibi vakıf eserleri inşa ettirdi. Gazi Hüsrev Bey, 8 Ocak 1537'de Saraybosna'da kendi adıyla anılan medreseyi kurdu. Medresedeki eğitim, Osmanlı bölgeden çekilmesine rağmen aralıksız devam etti. Komünist eski Yugoslavya döneminde de eğitime devam eden medrese, 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta, şehir kuşatma altındayken de kapılarını kapatmadı. Ülkenin en eski eğitim kurumu olan Gazi Hüsrev Bey Medresesi, kaliteli eğitimi nedeniyle Boşnak ailelerin öncelikli tercihleri arasında yer almaya devam ediyor. Diplomaları ülkedeki diğer lise diplomalarına denk olan medrese mezunları, medresedeki eğitimlerini tamamladıktan sonra sadece ilahiyat değil, istedikleri diğer tüm fakültelerde de eğitimlerini sürdürebiliyor. Kaynak: YeniAsya İnternet Sitesi
Bizim de Saraybosna da bulunduğumuz hafta medrese 469. dönem mezunlarını verdi. Geleneksel mezuniyet yürüyüşlerini yaptılar.

* Saat Kulesi : Gazi Hüsrev Bey cami yanında yer alan kula Gazı Hüsrev Bey vakfı tarafından 17. yy da inşa ettirilmiş. Saat ayın hareketlerine göre hareket etmekte. 



* Bakırcılar Çarşısı : Başçarşıda yer alan bölge bakır dükkanlarına ev sahipliği yapıyor. Dükkanlardan hediyelik eşyalar alabilir yada güzel fotoğraflar çekebilirsiniz. 


* Hünkar Cami: Bosnalıların İslamiyet'i kabülünden sonra bölgede ilk inşa edilen cami'nin bahçesinde Saraybosna'nın kurucu olarak kabul edilen İsa Paşa'nın kabri olduğu inanılmaktadır. 




* Latin Köprüsü: Osmanlı döneminde Miljacka Nehri'nin kenarında Dubrovnikli ustaların yaşadığı bölgeye Latinluk denildiğinden bölgeye yapılan köprünün ismi de Latin Köprüsü olarak adlandırılmış. Latin köprüsünün önemi ise; 1914 yılında I. Dünya Savaşının başlangıcı olarak kabul edilen Avusturya Arşidükü Ferdinand ve eşi Sırp suikastçi tarafından öldürülmesi bu köprüde gerçekleşmiştir. 

* At Meydanı : Latin köprüsünün yakınıda bulunan park 17. yy da at satışı ve yarışları için kullanılmış. Başka bir dönemde ise adamların infaz edildiği ve köle ticaretinin yapıldığı bir alanmış. Günümüzde içinde Müzik Köşkü olarak bilinen bir kafe bulunmakta.  


* Milli Kütüphane : Nehrin kenarında bulunan bina 1894 yılında tamamlanmış ve belediye binası olarak kullanılmaya başlanmış. Bosna savaşı sırasında sırplar tarafından bombalanarak yıkılan binada 2 milyondan fazla kitap ve eser bulunduğundan "Saraybosna'nın Hafızası" olarak halk tarafından adlandırılmıştır. Şu anda müze olarak kullanılan binayı ziyaret ettik. Binaya giriş 10 km, öğrenci ise 5 km. Biz iett nin indirimli seyahat kartını gösterip 5 km ye girdik. Gişe deki görevlinin öğrenci belgesi olup olmadığını anladığını pek düşünmüyorum. Bizim ziyaret ettiğimi dönemde müzede herhangi bir sergi bulunmamaktaydı. Binanın içi görülmeye değer güzellikte, mutlaka ziyaret etmelisiniz. 

 


* İnat Evi : Milli Kütüphanenin önündeki köprünün karşı kıyısında yer alan İnat evinin ilginç bir hikayesi var. Bulunduğu bölgeye yapılacak binalar için yıkılmak istenen binanın sahibi tarafından yıkılmasına izin verilmeyen bina bölgenin ileri gelenlerinin de devreye girmesi sonucu evin sahibi ikna edilmiş. Evin sahibinin talebi binanın aynı şekilde kıyının karşı tarafına inşa edilmesiymiş ve bu isteği gerçekleştirilmiş. Bina su anda restoran olarak kullanılmakta ve dışındaki tabelada şunlar yazmaktadır.  "Bir zamanlar diğer tarafta duruyordum, ama inadına bu yakaya taşındım."

* Morica Han : 1551 yılında han ve kervansaray olarak inşa edilen yapı. günümüzde hediyelik eşya ve halı satan dükkanlar bulunmakta. Ayrıca bosnalı gençlerin ve şehre gelen turistlerin ıhlamurlar altında çay, kahve içmek için uğradığı bir mekan. Bizde müslüman gençlerin çalıştığı ve boş yer bulmanın zor olduğu bölümde çayımız ve kahvemizi içtik. Burda mutlaka kahvenin içini de ziyaret etmenizi öneririm. İçinden bir kaç tane fotoğrafı paylaşıyorum. (çay ve kahve için 3,5 km ödedik. 2 euro dan biraz az)







Başçarşı'dan biraz uzaklaşıp Ferhadiye Caddesi ve yakınındaki gezilecek yerlere doğru yola koyuluyoruz. 

* Ferhadiye Caddesi : Başçarşı ile Sonsuz ateş anıtı arasında yer alan cadde Saraybosna'nın farklı bir yüzü olarak karşımıza çıkıyor. Cadde'de alışveriş yapabilir, Avusturya-Macaristan imparatorluğu döneminden kalan binaları görebilirsiniz. Ayrıca Ferhadiye Cami, Saraybosna Katedrali, alışveriş merkezleri ve sonsuz ateş anıtı da ziyaret edebilirsiniz. 

* Ferhadiye Cami : Bosna-Hersek de Osmanlı mimarisini yansıtan ey iyi yapı olarak bilinmektedir. Bosna savaşı sırasında zarar gören yapıların arasında bulunan cami Bosna-Hersek İslam Birliği tarafından tadilatı yapılarak ibadete açılmıştır. Ezan saatlerinde tüm cadde ezan sesi ile yankılanıyor. Bu güzel anı hissetmek için ezan saatlerinde cadde üzerinde olmanızı tavsiye ederiz. 


Saraybosna Katedrali : Önünde Papa II. Jeaz Paul'un heykeli bulunan katedral Ferhadiye caddesinin ortasında yer almakta. Paris'te bulunan ve yakın bir zamanda büyük kısmı zarar gören Notre Dame katedralinden ilham alınarak yapılmıştır. Saraybosna'nın belli bölgelerinden yer alan Saraybosna'nın Güllerinin bir tanesi de Katedralin önünde bulunmaktadır. Saraybosna'nın Gülleri: Savaşta atılan havan toplarının düştüğü yerlerden bazıları kırmızı reçineler ile doldurulmuş ki yaşananlar halk tarafından unutulmasın. 


 *Sönmeyen Ateş :  II. dünya savaşında hayatını kaybedenler anısına inşa edilen eser Bosna savaşı dönemi ve trafik kazaları haricinde hiç durmamıştır. Ferhadiye caddesinin sonunda yer almaktadır.


* Kovaçi Şehitliği (Sehidsko Mezarje Kovaci) : Bosna-Hersek in ilk cumhurbaşkanı efsanevi lider Aliya İzzetbegoviç'in kabride vasiyeti üzerine silah arkadaşları ile birlikte buradadır. Başçarşıdan gözüken şehitlik merkeze yaklaşık 5 dk yürüme mesafesinde. Müslüman mezarlığında 1700 şehidin mezarı bulunmakta. Sabahın erken saatlerinde yolumuzu buraya düşürüp başta Aliya İzzetbegoviç olmak üzere tüm şehitlerimizin ruhlarına dua edip yolumuza devam ettik. 
Büyük liderinin mezarında ise su sözler yazmaktadır. "Velikim bogom se junemo da robovi biti neçemo" "Allah'a yemin olsun ki, köle olmayacağız."


* Sarı Hisar (Zuta Tabija) : Şehitlik ziyaretinden sonra mezarlığın içinden taş yolu takip edip Saraybosna'nın kuşbakısı manzarası için 5 dk yukarı tırmanıyoruz. Osmanlı döneminde yapılan hisar, Ramazan aylarında top atışları buradan yapılmakta. 



* Umut Tüneli
  Umut Tüneline Nasıl Gidilir : Tünele giderken ve dönüşte farklı yolları kullandık. Latin köprüsü tramvay durağından 3-4-6 nolu tramvaylardan birine binip Ilidza olan son durakta iniyoruz. Tramvay başçarşı tramvay Başçarşı durağından da geçiyor ordan da binilebilir. (Tramvay biletini büfelerden alırsanız 1,60 km tramvayı kullanan kişiden alırsanız 1,80 km. Bileti mutlaka tramvayın içindeki otomata okutuyoruz. Çok sık kontrol olduğundan mutlaka bilet alıp okutmanız gerekiyor. Biz giderken de kontrole denk geldik. Tramvay yolculuğu yaklaşık 30 dk sürüyor.  Son durakta indikten sonra 32 numaralı otobüse tam kalkarken yakalayıp Umut Tüneline gittiğini şoförden teyit edip 1,80 km ye biletimizi alıyoruz. Şoför bizi Tünele yaklaşık 1 km mesafedeki durakta indiriyor ve yolu tarif ediyor. Genelde 2 katlı binaların olduğu evlerin arasından geçip havaalanın arkasında yer alan Umut Tüneline ulaşıyoruz. Dönüşte ise geldiğimi yönün tersi istikametinde yaklaşık 1.8 km uzaklıkta olan Dobrinja durağına yürüyüp 103 numaralı Troleybüse binip merkeze dönüyoruz. Havaalanından şehre geldiğimiz günde bu duraktan 103 numaralı Troleybüs'ü kullanmıştık. 
Umut Tüneli: 1.472 gün boyunca kuşatma altında kalan Saraybosna'nın Özgür Bosna Bölgesinden yardımların ulaşmasını sağlayan tünel 4 ay 4 gün süren çalışmalar neticesinde 800 metre olarak 30 Temmuz 1993 tarihinde tamamlanmıştır. Mühendislerin bölgenin sulak olması nedeniyle tünel yapımına uygun olmadığı söylenmesine rağmen başka çareleri olmadığı için tüneli bu bölgede yapmışlardır. O dönemde havaalanı sırplardan Birleşmiş Milletlere geçmiş fakar yinede iki bölge arasında Boşnakların geçmesine izin verilmemekteydi. Geçmek isteyen olursa sırplar tarafından vuruluyor yada Birleşmiş Milletler tarafından yakalanıp geri gönderiliyormuş. Tünelin önemi bu noktada daha da çok anlaşılmakta. Tünele giriş ücreti 10 km. İndirimli taşıma kartımızı gösterip öğrenci olduğumuz söyleyip 5 km karşılığında Umut Tünelinin bulunduğu eve giriş yapıyoruz. Tünel girişinde evde bulunan wi-fi ile bağlanıp tünel programını indirip Türkçe sesli anlatım ile Tüneli geziyoruz. Tünelin şu anda açık bulunan 25 mt lik kısmını ziyaret edip evin içi ve bahçesinde döneme ait materyaller, fotoğraflar ve video gösterimini izleyip yaklaşık 1 saatlik vakit geçirip şehir merkezine geri dönüyoruz. Umut Tüneli Saraybosna gezinizde mutlaka ziyaret etmelisiniz. O dönemde yaşananları tim açıklığıyla hissedebiliyorsunuz.









2 gün dolu dolu Saraybosna'yı gezdikten sonra Mostar ve Blagaj tekkesi gezimiz için araba kiralayıp yola koyulduk. Mostar ve Blagaj yazısını ve Bosna-Hersek yeme içe yazılarını yakın zamanda paylaşacağım. 

Saraybosna yazımın sizlere faydalı olması dileğiyle...






























Hiç yorum yok:

Yorum Gönder